از عرشه فولادی در ساختمان سازی به عنوان سقف استفاده می شود و به دو دسته floor deck و roof deck تقسیم می شود. در ابتدا از ورق های گالوانیزه ای برای سقف استفاده می شد و فقط نقش قالب را داشتند و بتن مسلح در درون آن جای می گرفت.

در این روش ورق های فقط در حین اجرا نقش باربری را ایفا می کردند و در قبل از گیرش بتن وظیفه حمل آن را به عهده داشتند .این ورق ها باعث شدند که هزینه ها نسبت به روش های قدیمی کاهش پیدا کرده و از این جهت مهندسین بسیاری در اجرای ساختمان به این روش روی می آوردند. در این حالت ورق های سقف را proof   deck می نامیدند.

با گذشت زمان اجرای این سقف ها تغییراتی کرد و نقش آرماتورهای کششی را بازی می کردند. این ورقه های فولادی ورق های تحتانی را به تیرچه ها وصل کرده و به آن سقف عرشه فولادی می گویند که مزایای بیشتری از همه نظر به حالت قبلی که بررسی کردیم دارد.

قابلیت های عرشه فولادی :

سقف عرشه فولادی دارای قابلیت هایی است؛ از جمله:

1. این عرشه در هنگام اجرا نقش سکوی کار را داشته و بارهای وارده را حمل می کنید.

2. یکی از محاسن دیگر عرشه فولادی مقاومت آن در برابر آتش است که در مورد آن آیین نامه های بسیاری وجود دارد.

3. این سقف ها بسیار کم هزینه بوده و برای تمام شرایط آب و هوایی مناسب می باشند.

4. این سقف که تشکیل شده از ورق های گالوانیزه و المان های سازه ای است از نظر شکل ظاهری نیز بسیار زیبا می باشد.

5. سقف عرشه فولادی بسیار با دوام و زیبا است و نگهداری از آن نیز بسیار راحت می باشد.

دهانه عرشه فولادی تا چقدر می تواند باشد؟؟

طراحی عرشه فولادی بر اساس ضوابط و آیین نامه های خاصی صورت می گیرد. آیین نامه روش های محاسبات زیادی را پیش روی ما قرار داده اند. این سقف به عنوان پیش فرض در ایتبس با نام deck وجود دارد.

یکی از توانایی های این سقف ایجاد دیافراگم صلب سازه است که علت این پدیده اتصالات آن به بخش های مختلف سقف از بالا به پایین است. سقف عرشه فولادی با طراحی مجلس بادی است بارهای جانبی را نیز المان های باربر در سازه منتقل کند.

بار سقف عرشه فولادی به صورت دو طرفه بر روی تیر ها اعمال می شود و این مساله باعث می شود سرعت کار بسیار بالاتر رفته و تیرچه های کمتری استفاده شود که در نهایت موجب می شود وزن سازه کم شده و طراحی آن ساده تر گردد. همچنین این مسائل کاهش هزینه ها را در پی دارد.

طراحی عرشه فولادی :

طراحی سقف عرشه فولادی 3 مرحله است:

در مرحله اول باید در طراحی فرم ظاهری دقت کرده و شیب ورق فولادی، ارتفاع و ضخامت آن و سخت کننده ها و همچنین برجستگی های روی آن باید به دقت طراحی گردند که این ضوابط در مبحث دهم و آیین نامه های لاتین بسیاری وجود دارد.

در مرحله دوم باید به طراحی بین تیر فرعی با دال عرشه دقت کرده و مطابق با آیین نامه مبحث دهم تعداد گل میخ ها و شیوه تیر ریزی انجام گیرد.  سپس در مرحله بعدی ساخت سقف قبل از گیرش بتن شروع می شود و سقف مورد بهره برداری قرار می گیرد.

در آخرین مرحله توزیع بارها و کنترل های نهایی انجام می گیرد که باید یک سری ضوابط طبق آیین نامه کنترل گردد از جمله: کنترل کوبش و لغزش در سقف، کنترل جابجایی و تغییر شکل در سقف ها. این طراحی ها به صورت دستی و نرم افزاری باید انجام گیرد.

بررسی عرشه فولادی از نظر آتش سوزی :

در آیین نامه های بسیاری بندهایی در مورد آتش سوزی وجود دارند از جمله این آیین نامه ها می توان به آیین نامه انگلستان اشاره کرد که در آن یک سری جداول آورده شده است. یکی از این جداول جدول زمان در برابر ضخامت است که بر اساس روش simple صورت می گیرد.

اجزای عرشه فولادی :

اجزای عرشه فولادی ورق، برشگیر، بتن، شبکه آرماتور یا الیاف پلی پروپیلن، ژل، میخ و پیچ خودکا و قالب پیرامونی و ورق هستند. در حالت کلی عرشه فولادی شامل دو قسمت است.  ورق فولادی و پوشش روی آن که هر کدام از آن ها دارای اهمیت خاصی هستند و باید از بهترین مصالح متناسب با شرایط آب و هوایی و باربری سازه انتخاب گردند. انتخاب مصالح این قسمت ها در دوام و بقای عرشه فولادی بسیار موثر است.

هسته فلزی عرشه فولادی :

یکی از قسمت هایی از سقف عرشه فولادی که باید در انتخاب آن دقت به خرج دهید هسته فلزی آن است که ضخامت آن با توجه به شرایط سازه ای محاسبه می شود و ورقه ها معمولا از نورد سرد می باشند.

در تمام دنیا کنترل های خاصی برای این ورق ها در نظر گرفته شده است زیرا کیفیت آن ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. ضخامت سقف به مشخصات سازه ای و هم به پوشش ورق ها و مشخصات آن ها بستگی دارد.

پوشش سقف عرشه فولادی :

یکی از مشکلاتی که ممکن است برای هسته فلزی به وجود بیاید خوردگی است که باید  با پوشش مناسبی بر روی  آن از این مساله جلوگیری کرد. برای مثال یک آلیاژ ترکیبی بر روی هسته از جنس آهن و روی می تواند بسیار تاثیر گذار باشد.

روی به دلیل کاهش خوردگی باعث می شود هسته در مجاورت آب و اکسیژن حفظ شود و در انتخاب پوشش باید به ضخامت ورق ها و شرایط آب و هوایی نیز دقت داشته باشیم. همچنین می توان از پوشش آلومینیومی استفاده کرد اما نسبت به واکنش آن با بتن تازه نمی شود خوشبین بود.

در هنگام نوع پوشش به شرایط بارگیری دقت نموده و با توجه به شرایط نگهداری آن را انتخاب کنید برای مثال ممکن است پوششی که از روی و آهن می باشد در اثر زمان تغییر شکل داده و قرمز شود که در این صورت باید آن را رنگ آمیزی کرد زیرا محافظ مناسبی برای هسته نمی باشد.

همچنین گاهی اوقات می توان از پوشش های رنگ برای ورق فولادی استفاده کرد که به منظور زیبایی و یا حفاظت در برابر خوردگی انجام می گیرد و می توان ورق ها را قبل از نصب یا بعد از آن رنگ کرد. از رنگ های معمولی نباید به تنهایی برای پوشش استفاده نمود و معمولا این رنگ کردن ها به منظور زیبایی و صنعتی است.

از انواع فولاد ST12، ST13، ST14 می توان در ضخامت های 0.75 تا 1.5 استفاده نمود و حتما فولاد باید گالوانیزه باشد تا بتواند محافظت کافی را به وجود آورد.

مراحل اجرای سقف عرشه فولادی :

1: تهیه نقشه کارگاهی: در مرحله اول که مربوط به طراحی نقشه ها است مطابق با آیین نامه ها و کلیه ضوابط نقشه های قسمت های مختلف سقف تهیه می گردد. در این مرحله جداول و نقشه های مربوط به تسمه، گل میخ، فلاشینگ و پیچ طراحی کارگاهی می شود.

۲: نصب ورق ها: در مرحله بعدی مطابق با نقشه ها و جهت تیر ها و سایر مواد اقدام به نصب ورق ها با ضوابط خاص و دقت لازم می کنند و دقت می کنند که درست جاگذاری شده باشند.

۳: جوشکاری گل میخ: در این قسمت یک بخش بین گل میخ و قطعه کار به هم پیوند می خورند.

الزامات اجرایی ورق فولادی :

1. ارتفاع ورق فولادی از ۷.۵ سانت بیشتر نباشد.

2. متوسط عرض کنگره ها از ۵ سانت کمتر نباشد.

3. مقاومت فولاد برای ورق حداقل ۲۲۰ کیلوگرم بر سانت مربع باشد.

4. ضخامت ورق دال از ۰.۷۵میلی متر کمتر نباشد.

5. از اتصال تیر ها و ورق ها توسط آرماتوربندی خودداری شود.

6. ضخامت بتن روی ورق ۵ سانتی متر باشد که برای جلوگیری از آتش سوزی است و با توجه به شرایط بیشتر هم می شود.

اجرای بازشوها در عرشه فولادی :

اجرای بازشو ها در عرشه فولادی شامل ضوابطی است از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• حداکثر بازشو ها ۳۰۰ در ۳۰۰ میلی متر باشد.
• پس از اجرای بتن ریزی ناحیه بازشو بریده می شود به علاوه این بازشو ها از ۷۰۰ در ۷۰۰ میلی متر کمتر نباشد.
• بازشو ها نیاز به تکیه گاه دارند برای مثال می تون از تیر فرعی استفاده نمود.

مزایای سقف عرشه فولادی :

1. نسبت به سقف های دیگر سرعت اجرایی ۱۱ برابر دارند و از نظر زمانی و هزینه مقرون به صرفه می باشند.

2. صرفه جویی در مصرف بتن و در نتیجه کاهش وزن سقف و طراحی بهتر

3. خطا ها بسیار کم هستند چون اجرای سقف صنعتی است.

4. از مقاومت خوبی در برابر زلزله و آتش سوزی برخوردار است.

5. از نظر ایمنی در محیط کارگاهی بسیار مناسب بوده و تلفات انسانی آن کم است.

6. امکان بتن ریزی برای تمام طبقات سازه به طور همزمان وجود دارد و فضای کمی برای دپو اشغال می کند.

7. این سقف موجب می شود دسترسی به تاسیسات راحت تر شده و انتقال صدا را کاهش می دهد.

8. از نظر فنی مورد تایید مسکن و شهرسازی و مبحث دهم مقررات ملی ساختمان است.

معایب عرشه فولادی :

این سقف همان طوری که مزایایی دارد دارای معایبی نیز هست که از جمله می توان به:

1. این سقف مناسب سازه های فولادی است و در سقف های بتنی نیازمند تمهیدات ویژه ای می باشد.

2. این سقف نسبت به سایر سقف ها دارای لرزش بیشتری بوده و نیاز به کاهش لرزش آن است.

3. هزینه جوش کم نیست و ناظر باید تمام آن ها را با دقت کنترل کند همچنین امکان خوردگی در این سقف زیاد است.