انواع سازه‌های ساختمانی
سازه‌های سنتی، بتنی، فلزی و صنعتی از انواع سازه‌های ساختمانی رایج در کشور می‌باشند. سازندگان و مهندسین باید نوع سازه را با دقت زیادی انتخاب کنند زیرا انتخاب نوع سازه یکی از تصمیمات بسیار مهم است. انتخاب سازه‌های ساختمانی با توجه به شرایط اقلیمی، اجرایی و فنی انجام می‌شود به همین جهت سازه مناسب با مد نظر قرار دادن فاکتورهای مهم طراحی و اجرا می‌شود. حال در این مطلب از سایت آرین تیس به بررسی انواع سازه های ساختمانی می پردازیم.
سازه سنتی در انواع سازه‌های ساختمانی
همان‌طور که از نام این نوع سازه پیداست برخلاف سازه‌های دیگر که طبق محاسبات علمی انجام می‌شوند ساخت سازه سنتی بیشتر بر مبنای تجربه بوده به طوری که کلیه مقررات اجرایی و محدودیت‌هایی مرتبط با آن بر اساس تجربه و آمار صورت گرفته‌اند. تعداد طبقات سازه سنتی در انواع سازه‌های ساختمانی به گونه‌ای تعیین شده که در هر شرایطی حداکثر دارای 2 طبقه و 8 متر ارتفاع از سطح زمین داشته باشد و لازم است که تمام محدودیت‌ها و ضوابط در طراحی و اجرای نقشه معماری مورد بررسی قرار گیرد و به دلیل اینکه تمام آیین‌نامه‌های اجرایی و دستورالعمل‌های تعیین شده برای سازه سنتی تجربی می‌باشند علمی بودن ساخت آن تضمین نمی‌شود. دیوارها در این نوع سازه‌ها بارهایی که به طور قائم هستند را تحمل کرده و با متصل کردن کلاف، شناژهای قائم و افقی دیوارها و سقف به یکدیگر بار سقف را بر روی دیوارها پخش می کنند.
ویژگی‌های سازه بتنی در انواع سازه‌های ساختمانی
بتن از متریال اصلی در ساخت این نوع سازه است، به همین جهت این سازه از نظر استحکام و مقاومت تأیید شده است. به دلیل اینکه نوسانات بالای قیمت پروفیل‌های فولادی یکی از دلایلی است که بیشتر سازندگان استفاده از این سازه را ترجیح خواهند داد. در تمام شرایط آب و هوایی سازه بتنی مقاومت زیادی دارد و در صورتی که اجرا پوشش بتن به خوبی باشد باعث می‌شود نم و رطوبت به آن‌ها هیچ آسیبی وارد نکند؛ بنابراین در انواع سازه‌های ساختمانی سازه بتنی، عمر بیشتری دارد، اعضا سازه بتنی قابلیت اجرا را در مقاطع مختلف دارد. از آنجایی که اتصال تیر و دیافراگم سقف در این سازه‌ها یکی است آن‌ها را از سازه‌های دیگر آشکارتر کرده است. یکی دیگر از ویژگی‌های سازه بتنی این است که در برابر آتش سوزی مقاومت بالایی دارد و دارای یک صلیب بیشتر از سازه فلزی است. یک متخصص حرفه‌ای باید سازه بتنی را طراحی و اجرا کند زیرا آرماتوربندی و قالب‌بندی نیازمند تخصص کافی در این زمینه بوده و کاملاً وقت گیر است همچنین مدام باید بتنی که در این سازه استفاده می‌شود را مورد آزمایش و بررسی قرار داد به همین دلیل وجود آزمایشگاه مکانیک خاک در نزدیک پروژه الزامی است.
سازه فلزی در انواع سازه‌های ساختمانی
برای ساخت سازه فلزی متریال اصلی فلز یا فولاد مورد استفاده قرار می گیرد و اتصالات پیچی، جوشی و پرچی از اتصالاتی هستند که در این نوع سازه به کار برده می‌شوند. اجرای این سازه به گونه‌ای است که در مقایسه با سازه‌های دیگر مانند سنتی و بتنی نیازمند زمان کمتری است زیرا امکان این وجود دارد که قبل از اینکه اسکلت فلزی نصب شود آن را مونتاژ دارد. ضرورت اجرای اسکلت به طور هم‌زمان و بی وقفه به این دلیل است که باعث می‌شود میزان سرعت اجرای کار افزایش یابد. اعضا، تیر و ستون سازه فلزی به گونه‌ای متصل شده‌اند که شرایط را برای توسعه یافتن طبقات فراهم کرده به همین دلیل در انواع سازه‌های ساختمانی، با سازه فلزی می‌توان ساختمان‌های بلندی ساخت اگر این سازه اتصالات را بر اساس آیین‌نامه‌های اجرایی و اصول فنی انجام دهد و اصول مرتبط به اتصال دیافراگم سقف با تیرهای باربر مورد توجه قرار گیرد، همچنین به کار بردن پوشش‌های ضدزنگ باعث می‌شود ساختمان مقاومت بالایی داشته باشد. سازه فلزی علاوه بر اینکه مزایای زیادی در بردارد اما دارای محدودیت اجرایی نیز است. گاهی اوقات شرایط آب و هوایی منجر به تحت تأثیر قرار گرفتن میزان کیفیت جوش شده و زنگ زدگی با سرعت زیادی ایجاد می‌شود، به همین جهت در شرایط آب و هوایی مناسب باید اتصالات را اجرا کرد. زنگ زدگی ایجاد شده بر اثر اکسید شدن فلز به تدریج باعث می‌شود سطح مقطع فلز کاهش یابد، پوسیدگی عمق بیشتری پیدا کرده و در نتیجه سازه در برابر بارهای وارده مقاومت کمتری خواهد داشت. همچنین اسکلت فلزی در آتش سوزی و حرارت بالا تغییر شکل می‌دهد و تخریب سازه را در پی خواهد داشت.
روش‌های ساخت سازه صنعتی در انواع سازه‌های ساختمانی
سازه صنعتی را نمی‌توان در انواع سازه‌های ساختمانی به عنوان یک سازه مستقل در نظر گرفت به دلیل اینکه این سازه یا از نوع اسکلت بتنی، اسکلت فلزی و یا از ترکیب این دو است. برای ساخت سازه صنعتی روش‌هایی مانند قاب‌های سبک فلزی، قالب عایق ماندگار، سازه فلزی با اتصالات پیچ و مهره و قالب‌های تونلی مورد استفاده قرار می گیرد.
روش قاب‌های سبک فلزی:
سازه صنعتی برای اجرا از ورق‌های فولادی سرد نورد شده با اتصالات پیچ و مهره استفاده می‌کند همچنین برای سقف از تیرچه‌های فولادی سرد نورد شده که دارای فاصله‌های مشخصی هستند و برای دیوارها قطعات گچی به کار برده می‌شود.
روش قالب عایق ماندگار:
یکی از روش‌هایی رایج در ساختمان‌سازی این است که از سیستم باربر دیوار و سقف بتنی استفاده کند که با انتخاب طراحی و مدیریت سیستم قالب‌بندی سرعت، کیفیت و ارزش این روش به طور چشمگیر خواهد بود. سیستم قالب‌های عایق ماندگار در میان انواع سازه‌های ساختمانی یکی از روش‌هایی برای اجرا دیوار باربر است که در سیستم ساختمان بتن با استفاده از قالب‌های پلی استایرن انجام می‌شود به طوری که استفاده از قالب‌های لازم نیست. پس از انجام بتن ریزی این قالب ها به عنوان قسمتی از دیوار در نظر گرفته می‌شوند و ایفا کننده نقش عایق صوتی و حرارتی خواهند بود. در این روش همه سازه به صورت دیوار برش داده شده اجرا می‌شود و تا جایی که ممکن است به ستون نیازی نداشته و برای اجرای سازه‌های زیر بسیار مناسب و به صرفه خواهد بود:
- ساختمان‌هایی که با کاربری مسکونی، اداری، تجاری و بیمارستان‌ها به صورت طبقاتی هستند.
- مخازنی که آب را ذخیره می کنند.
- سوله‌ها و انواع ساختمان‌های صنعتی
روش سازه فلزی با اتصالات پیچ و مهره:
روش ساخت سازه فلزی به گونه‌ای است که به جای استفاده از اتصالات جوشی در آن اتصالات پیچ و مهره به کار برده می‌شود. در واقع یکی از مشکلات اصلی سازه‌های فلزی اتصالات جوشی آن‌ها است ولی در روش پیچ و مهره‌ای این مشکل برطرف خواهد شد. در انواع سازه‌های ساختمانی این روش پروفیل‌های فلزی استاندارد و مونتاژ پیچ و مهره‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهد. به همین دلیل اجرای آن در مقایسه با سازه‌های فلزی دیگر با هزینه بالاتری انجام می‌شود.
قالب‌های تونلی:
در روش قالب‌های تونلی نیز سازه شکل بتنی داشته و دیوارها و سقف آن به گونه‌ای است که به طور هم‌زمان با مورد استفاده قرار دادن بتن مسلح آرماتوربندی، قالب‌بندی و بتن ریزی آن صورت می گیرد. راه پله‌ها و دیوارهایی که در این سازه غیر باربر هستند را می‌توان طوری اجرا کرد که حالت پیش ساخته داشته باشند و آن‌ها را زمانی نصب کرد که بتن ریزی دیوارهای باربر و سقف انجام شد. در مقایسه با انواع سازه‌ها، سازه فلزی به روش قالب‌های تونلی در برابر زمین لرزه از مقاومت بالایی برخوردار است.
مزایا روش قالب عایق ماندگار در انواع سازه‌های ساختمانی
- اگر ضوابط آیین نامه ایران و دستورالعمل اجرایی مرکز تحقیقات مسکن و ساختمان رعایت شود حداکثر ارتفاع ساختمان از تراز پایه 50 متر خواهد بود.
- به میزان 60 درصد زمان اجرای سفت کاری کاهش پیدا می‌کند.
- به میزان 70 درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود.
- به میزان 50 درصد هزینه دستمزد کاهش می‌یابد.
- در محل‌های مورد نظر امکان ایجاد باز شو وجود خواهد داشت.
- شرایط حمل و نقل سریع و آسان می‌شود.
- سوله و حوضچه‌های صنعتی و استخرها با سهولت ساخته می‌شوند.
- به دلیل اینکه ساختمان عایقی است، باطری‌های خورشیدی را می‌توان نصب کرد.
- با محیط زیست سازگاری دارد.
چگونگی انتخاب سازه مناسب در میان انواع سازه‌های ساختمانی
اغلب ساختمان‌ها و آسمان‌خراش‌ها یکی از سازه‌های فلزی و بتنی را در میان انواع سازه‌های ساختمانی انتخاب می کنند. هر کدام از این سازه‌ها نسبت به یکدیگر دارای مزایایی هستند اما در کشورهای جهان مهندسان نوع سازه را بر اساس شرایط مختلفی انتخاب می کنند:
- میزان مقاومت سازه در برابر زمین لرزه
- پایدار بودن در برابر آتش سوزی
- اندازه ارتفاع و دهانه ستون‌ها
- خوردگی
- سهولت و سرعت در اجرا
- میزان دوام سازه
- نوع زیربنا و فضای موجود
- جنس خاک
کسانی که سازنده واحدهای مسکونی، اداری و یا تجاری هستند با مدنظر قرار دادن چنین شرایطی نوع اسکلت سازه بتنی یا فلزی را انتخاب می کنند.
وجود الزامی شرکت مقاوم سازی در ایران
مقاوم سازی ساختمان‌ها و سازه‌ها یک کار تخصصی است که نیاز به تخصص پیمانکاران و مهندسین ناظر دارد. لازم است بدانید که ساختمان‌های بتنی و سیمانی در حین ساخت نیاز به رعایت ملزوماتی دارند تا شرایطی را فراهم آورند برای مقاوم کردن هرچه بیشتر و بهتر ساختمان‌ها و بناهای بزرگ و کوچک. شرکت مقاوم سازی توسط مهندسین و سازمان‌های مختلف در سرتاسر کشورمان پدید آمده است تا تعمیرات سازه‌ها را با مدرن‌ترین و بهترین امکانات به سرانجام برسانند. اکثر کشورها از جمله ایران به دلیل وجود گسل های بسیار در خط‌های مرزی امکان وجود زمین لرزه تا حد بسیار زیادی وجود دارد به همین دلیل برای جلوگیری از خرابی ساختمان‌ها و از بین رفتن ان ها در برابر زمین لرزه نیاز مبرم است تا عملیات مقاوم سازی به شیوه‌های مختلف انجام شود. در ادامه می‌توانید مطالب بسیاری را در خصوص شرکت مقاوم سازی و مشاوره در رابطه با این امور را مطالعه نمایید.
مقاوم سازی سازه‌های قدیمی با مشاورین برتر شرکت‌ها
در گذشته به دلیل کمبود اطلاعات و نبود امکانات؛ مقاومت ساختمان‌ها در سطح بسیار پایینی وجود داشت اما رفته رفته امروزه به دلیل افزایش سطح علمی و پدید آمدن شرکت مشاور مقاوم سازی دیگر هیچ ساختمانی بدون عملیات مقاوم سازی ساخته نمی شود. همچنین سازه‌های قدیمی را می‌توان توسط مشاورین به طور مجدد توسط امکانات به روز مقاوم کرد. تعداد شرکت مشاور مقاوم‌سازی در همه شهرها به حد مطلوب خود رسیده است و مشاورین با بررسی‌های به عمل آمده به راحتی شرایطی را مهیا می کنند تا با توجه به استانداردها و رعایت قوانین مقاوم سازی را به روش‌های مختلف انجام دهند.
