علت نشست ساختمان

علت نشست ساختمان
| آرین تیس

یکی از مهم ترین علت های نشست ساختمان را می توان نامتقارن بودن و عدم یکنواحتی در نشست ساختمان دانست. به طور معمول ساختمان ها پس از اجرا و در مرحله بهره برداری نشست می کنند که با مشکلی مواجه نخواهند شد. حتی در مواردی طراحی فونداسیون پیش بینی نشست ساختمان به وسیله مهندس محاسبه می شود. در مواردی به مقاوم سازی ساختمان نیاز است و دلیل آن نه ضعف در ستون ها، تیرها و سقف بلکه ضعف در فونداسیون است. در این موارد ساختمان باید از نظر ضعیف بودن خاک زیر پی مقاوم سازی شود. علت نشست ساختمان ضعیف بودن فونداسیون و خاک زیر پی است.

 

علت نشست ساختمان به صورت نامتقارن


وقتی خاک زیر پی یا فونداسیون در ساختمان ها ضعف داشته باشد، به علت نشست در برخی از بخش های خاک یا برخی از بخش های فونداسیون، مقدار تغییر مکان در راستای عمود بر زمین در قسمت های مختلف به طور یکسان اتفاق نمی افتد و ساختمان به صورت نامتقارن دچار نشست می شود.

در این مواقع، به علت تغییر مسیر نیرو و بالا رفتن و پایین آمدن تنش ها در اجزای مختلف ساختمان، برخی از عناصر مثل تیرها و ستون ها نمی توانند تنش ها و نیروهای وارده را تحمل کنند و دچار ترک می شوند. متناسب با مقدار نشست امکان تغییر شکل در سقف نیز وجود دارد و ممکن است دال و تیرچه ها نیز ترک بردارند. در ساختمان ها با اسکلت فلزی، بالا رفتن و تغییر تنش ها در برخی از اجزا موجب اعوجاج می شوند و اگر تغییر شکل از نشست نامتقارن ناشی شود، امکان بریده شدن و شکسته شدن جوش به وجود می آید.

با توجه به انعطاف پذیر بودن خاک، نشست آن باید حتماً مد نظر قرار گیرد. ساختمان ها پس از اجرا و در زمان بهره برداری دچار نشست می شوند که میزان این نشست حدود 5/2 سانتی متر است. در مواردی این نشست به 5 سانتی متر هم می رسد.

 

علت نشست ساختمان 

 

علت اصلی نامتقارن بودن نشست ساختمان


چند علت نشست ساختمان به شکل نامتقارن در ادامه آورده شده است:

  • با توجه به مقاومت خاک زیر پی و نیروهای وارد بر آن، طراحی مناسبی برای فونداسیون در نظر گرفته نشود.
  • انجام ندادن آزمایش صحیح مکانیک خاک که موجب می شود اطلاعات درستی به طراح سازه برای طراحی پی ساختمان داده نشود و ممکن است موجب طراحی نامناسب فونداسیون شود.
  • اجرا نکردن فونداسیون به شکل صحیح و نداشتن کیفیت مناسب بتن اجرا شده در فونداسیون و همچنین مطابقت نداشتن ابعاد با آنچه در نقشه ها آورده شده است به علت مسائل اقتصادی یا اشتباه در اجرا از انواع علت نشست ساختمان به شکل نامتقارن محسوب می شود.
  • استفاده نکردن از میلگردهای لازم در نقشه ها و کم کردن تعداد آنها به علت مسائل اقتصادی یا در اثر اشتباه نیز به نشست نامتقارن ساختمان منجر خواهد شد.
  • اشتباه اعلام کردن کد در زمان خاکبرداری و گودبرداری و همچنین گودبرداری در تراز پایین تر را نیز می توان علت نشست ساختمان دانست.
  • وقتی خاک برداشته شده در زمان گودبرداری از نظر دانه بندی و چسبندگی بررسی نشود.
  • وقتی در زمان گودبرداری تراز آب کنترل نشود و میزان رطوبت در خاک با گزارش های مکانیک خاک و مطالعات صورت گرفته و توصیه های آورده شده برای کنترل خاک زیر پی مقایسه نشود.
  • علت نشست ساختمان را می توان در نظر نداشتن تمهیدات مورد نیاز و رعایت نکردن دستورالعمل های مناسب اجرایی در زمان برخورد با قنات و چاه دانست.

 


 علت نشست ساختمان

و از علت های دیگر نشست ساختمان نامتقارن

  • تغییرات دانه بندی، رطوبت و چسبندگی خاک باید در قسمت های گود کنترل شوند و اگر تفاوت فاحشی در کیفیت و شاخص های کیفی و کمی آنها دیده شود، باید به مهندس طراح یا آزمایشگاه مکانیک اطلاع داده شود تا علت نشست خاک نشود.
  • ممکن است رطوبت خاک به علت ترکیدن لوله های آب در داخل یا مجاور ساختمان بالا برود که موجب تغییر میزان چسبندگی و مقاومت خاک و در نهایت نشست ساختمان خواهد شد.
  • اگر چاه های جذبی در ساختمان پر شوند و رطوبت خاک زیر پی در اثر نشست آب چاه افزایش یابد، مقاوت خاک زیر پی کاهش خواهد یافت.
  • چاه های جذبی ممکن است در اثر اجرای نادرست، نبود کول گذاری، تقویت میله و انباری آن در خاک های ریزشی و داشتن مقاومت کم و چسبندگی کم دچار ریزش شوند.
  • یک علت نشست ساختمان را نیز سرزیر شدن آب در حاشیه ساختمان در اثر بارش ها و تغییر مسیر یا گرفتگی کانال های مجاور و در نهایت شسته شدن خاک زیر پی می دانند.
  • اضافه کردن اشکوپ روی بام و عوض کردن تعداد طبقه های ساختمان، پوشش بازشوها و فضای نورگیر بدون توجه به اثر بارهای اضافه بر خاک زیر پی نیز بسیار مهم است.
  • وقوع زلزله و تکان های شدید در ساختمان و خاک زیر پی و اعمال نشدن نیرو به فونداسیون را نیز علت نشست ساختمان دانسته اند.


 

علت نشست ساختمان

 

مقاوم سازی جهت نشست ساختمان


علت نشست ساختمان در انتخاب روش مقاوم سازی بسیار مهم است. اگر نتوان دلیل درستی برای نشست ساختمان پیدا کرد، ممکن است تمام راه ها در جهت مقاوم سازی بدون نتیجه بمانند.

برای تشخیص علت نشست ساختمان بایه به انجام بررسی های لازم مانند آزمایش مکانیک خاک تکمیلی و سونداژ فونداسیون با هدف دیدن فونداسیون اجرا شده و کنترل کیفیت بتن، اندازه فونداسیون اجرا شده و هماهنگی آن با نقشه ها توجه شود. تعیین تعداد و اندازه میلگردهای استفاده شده در فونداسیون باید با دستگاه اسکنر بررسی شوند و همچنین تست های مخرب و غیر مخرب از بتن فونداسیون برای تعیین مقاومت فشاری بتن اجرا شده باید انجام شوند.

آزمایش های تکمیلی مکانیک خاک و تعیین مقاومت فشاری مجاز خاک در تراز زیر پی دارای اهمیت هستند. همچنین انجام آزمایش های SPT تعیین رطوبت خاک، دانه بندی و چسبندگی نیز از عملیات بسیار مهم برای تشخیص نشست ساختمان محسوب می شوند.

بهتر است آزمایش مکانیک خاک با دستگاه انجام شود و در صورت استقرار نیافتن دستگاه در محل مورد نظر، مقنی باید اقدام به حفر گمانه دستی کند که این کار راه حل نهایی تعیین پارامترهای خاک خواهد بود. توصیه می شود برای تشخیص علت نشست ساختمان، در صورت دسترسی داشتن به نقشه ها و فایل های محاسباتی، بارهای وارده بر ساختمان دوباره کنترل شوند.

 

علیت نشست ساختمان

 

نوشتن دیدگاه

ارسال

تمامی حقوق متعلق به آرین تیس می باشد.

طراحی سایت و خدمات سئو توسط تیم سئوهاما - میزبانی وب توسط سرورهاما